Saman Nezlesi
Saman Nezlesi, Hapşırma atakları ile başlayan devamında burun kaşıntısı, genizde ve damakta hafiften başlayan gıdıklanma ve kaşıntı, burun da tıkanıklığa ve akıntısına sebep olan, ağaç, çimen ve yabani ot polenleri gibi alerjenlerin sebep olduğu alerjik saman nezlesine, mevsimsel alerjik rinit (Saman nezlesi) de denir. Bu saman nezlesi bazı mevsimlerde ortaya çıkarken bazen de yıl boyunca devam eden alerjik bir hastalıktır.
Saman nezlesi aynı zamanda toz akarları, hamam böceği dışkıları, küf, evcil hayvanlar gibi ev içi alerjenler sebebiyle yıl boyunca da görülebilir. Bu türe de sürügen (Perennial) alerjik rinit denir. Bazı durumlarda iki alerji çeşidi aynı zamanda görülebilir. Her yıl çok sayıda kişi alerjik saman nezlesine yakalanmaktadır. Bu hastalık tehlikeli olmamasına rağmen kişinin günlük aktivitesini etkiler ve yaşam kalitesini düşürdüğü için, iş ve okul hayatını da etkileyen bir rahatsızlıktır. Saman nezlesi, havayla solunan alerjenlerin, boğaz, burun ve gözlerde yarattığı alerjik reaksiyondur. Saman nezlesinin iki çeşidi vardır. Bir alerjik olan, bir de alerjik olmayan 2 türü vardır.
Saman nezlesinin alerjik olmayan türüne daha az rastlanır. Bu saman nezlesi, üst solunum yollarında burun mukozasının uyarıcılarla uyarılması sonucunda belirtilerle ortaya çıkan bir nezledir. Mevsimsel olarak alerjik saman nezlelerin de uyku hali, iş performansında düşüş ve azalma saman nezlesine eşlik edebilir. Alerjik saman nezlesi rahatsızlığı yaşayan kişiler, parfüm, sigara dumanı, kuru ya da soğuk hava gibi tahriş edici etkenlere karşı daha duyarlı olabilir.
Saman nezlesi, sinüzit, astım, kulak ve uyku problemlerini de tetikleyebilirler. Bu hastalık, hassas olan kişileri, alerjisi bulunmayan kişileri çok daha fazla rahatsız edebilir. Hatta bazı ağır alerji durumlarında astım hastalığı da oluşabilir.
Alerjik Saman Nezlesi Tanısı: Alerjik saman nezlesi tanısını koyarken detaylı hastalık öyküsü en önemli etkenlerden bir tanesidir. Sonrasında enfeksiyon veya yapısal bozukluk olup olmadığını anlamak için ilgili organlarda yapılan fiziksel muayene, rahatsızlığın düzeyi ve türü hakkında bilgi verir. Bazı durumlarda ise burun içinde soluk renk, şeffaf salgı artışı ve ödem görülmesi, hasta kişinin şikâyetlerini dinlemeden teşhis koymayı sağlar. Boğaz da ise farenjit ve geniz akıntısı görülebilir. Alerjik saman nezlesi tanısı için en çok uygulanan test, deri testidir. Fakat hasta kişinin, deri testi yapılırken çalışılmayan bir alerjene alerjisi var ise bu test çok da etkili olmayacak, negatif sonuç alınacaktır. Bunun yanında bazı alerjenler, ciltte tepki vermeleri bile solunum yollarında tepkiye sebep olur. Ayrıca bu testlerin dışında, kanda spesifik lgE'ye bakılarak, alerjinin ne olduğu hakkında teşhis konulabilir.
Alerjik Saman Nezlesi Tedavisi: Alerjik saman nezlesi tedavisinde 3 ana yöntem vardır. - Alerjiden uzak durmak; Kişinin alerjiye sebep olan etkenlerden uzak durması, tedavinin birinci ve en önemli aşamasıdır. Bunun yanında alerjik saman nezlesine sebep olan etkenler çevremizde çok yaygın olduğu için bu korunma işlemi çok da kolay olmamaktadır. Buna rağmen alınan bazı yöntemler kişide oluşan belirtilerin şiddetini azaltabilir.
- Alerjik saman nezlesinden korunmak için ilk önce, tozun ve dumanın olduğu yerlerden uzak durmak gerekir. Kişi çok hassas ise maske takması daha uygun olur. Kişinin bulunduğu ortamda nem ve ısı iyi ayarlanmalıdır. Polenlerin arttığı zamanlarda dışarıya çıkmamaya özen göstermek ve çok fazla pencere, kapı açmamak gerekir. Evde, özellikle uyunulan oda da akar tutan kilim, halı, battaniye ve çok fazla bitki bulundurulmaması gerekir. Hayvanların tüyleri de alerjiye sebep olduğundan bahçesi olmayan evlerde hayvan beslenmemeli hatta mümkün olursa alerjisi olan kişiler evde hiç hayvan beslememelidir. Nevresim takımları sıklıkla sıcak suyla yıkanmalı, dezenfekte edilmelidir. Tozu dışarıya vermeyen elektrikli süpürge kullanılmalıdır. Özellikle çocukları alerjik saman nezlesinden korumak için, kullanılan oyuncakların anti-alerjik olmasına özen gösterilmelidir.
- İlaç tedavisi; Alerjik saman nezlesi tedavisinde en çok kullanılan ilaçlar antihistaminiklerdir. Bu ilaçlar, alerjene maruz kalınmadığı zaman kullanıldığında daha yararlıdırlar ve en çok akıntı, hapşırma ve kaşıntı üzerinde etkilidirler. Hanhi antihistaminiler, hangi hasta kişiye faydalı olacağı denemelerle anlaşılır. Bu denemeler doktor yönlendirilmesiyle yapılmalıdır. Antihistaminikler çok yararlı olmalarına rağmen yan etkisi olarak uykululuk hali yaratmaktadır. Fakat son dönemde üretilen bu ilaçlarda yan etkisi azaltılmıştır. Antihistaminiklerden dışında diğer bir fayda gösteren ilaç türü de kortizonlardır. Bu ilaçlar yan etkiyi azaltmak için burundan sprey olarak alınır. Ayrıca tedavide dekonjestan adı verilen burun spreyleri ve kromolin denilen ve alerjik reaksiyonları engelleyen ilaçlarda kullanılır.
- Aşı tedavisi (İmmünoterapi); İlaç tedavisinde fayda görülmediği ve alerjiden kaçınması mümkün olmadığı durumlarda, aşının, az dozdan başlayarak, arttırarak enjektörlerle cilt altına verilmesi yöntemi olan immünoterapi uygulanır. Böylelikle vücut bu maddeyi tanıyarak, alerjik reaksiyon göstermemeye başlar. Bu tedavi yöntemi alerjik saman nezlesine sebep olan alerjenler üzerinde etkilidir. Kanser hastalarında, 5 yaşının altındaki çocuklarda, bağışıklı sistemi rahatsızlığı olan kişilerde, tedaviye düzenli devam edemeyecek ve psikolojik sorunları olan kişilerde aşı tedavisi uygulanması doğru değildir. İmmünoterapi yöntemi güvenli, temiz bir ortamda ve doktor kontrolü altında uygulanmalıdır. Hasta kişi, bu yöntemden sonra yarım saat kadar bekletilerek, önemli bir reaksiyon gösterip göstermediği kontrol edilmelidir. Herhangi bir reaksiyon fark edilirse hemen Uzman bir kişiye başvurulmalıdır.
- Alerjiye bağlı sinüzitin kronikleşmesi ve burunda et büyümesi durumlarında ise hastalığın daha çok ilerlememesi için ameliyat tercih edilebilir. Alerjik saman nezlesi tedavisinde bir başka yöntem ise yüksek yoğunluklu soğuk bir ışık tedavisi olan Rhinolight'tır. 2-3 dakika sürelerde değişen burun boşluğuna uygulanan Rhitolight tedavisinden sonra, akıntı, hapşırma, tıkanıklık ve burunda kaşıntılar gibi bulgular sona erer.
16.01.2024 01:08:18
Saman Nezlesi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|